როგორ ავირიდოთ თავიდან საგადახდო ბარათებთან დაკავშირებული თაღლითობა? ტერაბანკი ბარათის უსაფრთხოების დაცვასთან დაკავშირებით რამდენიმე რჩევას გიზიარებთ:
- არ დატოვოთ თქვენი ბარათი ისეთ ადგილას, სადაც შესაძლოა, სხვა ადამიანს მიუწვდებოდეს ხელი;
- არ დააწეროთ ბარათს პინკოდი და არ შეინახოთ ფურცელზე დაწერილი პინკოდი ბარათთან ერთად;
- არ გაგზავნოთ ბარათის სრული მონაცემები: 16-ნიშნა ნომერი, ვადა, უსაფრთხოების (CVC/CVV) კოდი ტელეფონით ან ელექტრონული ფოსტით და არ გაუზიაროთ ეს მონაცემები სხვა ადამიანს;
- არ გაუზიაროთ სხვას 3D უსაფრთხოების კოდი, რომელსაც გადახდის პროცესში იღებთ SMS-ით ოპერაციის დასადასტურებლად;
- საგადახდო ბარათის დაკარგვის ან მოპარვის შემთხვევავში, დაუყოვნებლივ დაბლოკეთ ბარათი ინტერნეტ ბანკის მეშვეობით ან დაუკავშირდით ტერაბანკს ბარათის დაბლოკვის მოთხოვნით.
- ბანკომატით სარგებლობისას გამოიჩინეთ სიფრთხილე, გააკონტროლეთ თქვენ და სხვა ადამიანს შორის დისტანცია ისე, რომ არ შეეძლოს თქვენ მიერ აკრეფილი პინკოდის დანახვა. პროცესის დასრულებისთანავე აიღეთ თანხა და ბარათი და დარწმუნდით, რომ გამოსული ხართ თქვენი ანგარიშიდან;
- პოსტერმინალით სარგებლობისას გამოიჩინეთ სიფრთხილე - არასოდეს გაატანოთ ბარათი მომსახურე პერსონალს და მოითხოვეთ, პოსტერმინალი წარადგინონ თქვენთან. ამით შეამცირებთ ბარათის მონაცემების მოპარვის რისკს;
- მოერიდეთ ინტერნეტგადახდებისას ბარათის მონაცემების ვებგვერდზე ავტომატურად დამახსოვრებას.
როგორ გადაიხადოთ თანხა ბარათის მეშვეობით ონლაინ შესყიდვებისას:
- წინასწარ მოიძიეთ ინფორმაცია მაღაზიის რეპუტაციის შესახებ, გაეცანით მომხმარებლების შეფასებებს. მობილური აპლიკაციით სარგებლობისას დარწმუნდით, რომ აპლიკაცია ნამდილად ეკუთვნის მაღაზიას;
- დააკვირდით ვებგვერდის მისამართის ველს. დარწმუნდით, რომ საიტის მისამართი იწყება არა http//-ით, არამედ https//-ით, სადაც s მიუთითებს ტრანზაქციის დაცულობას. ასევე მისამართის ველში აუცილებლად უნდა ჩანდეს მწვანე ჩაკეტილი ბოქლომის სიმბოლო.
ფინანსური თაღლითობის სახეებია:
კიბერთავდასხმა - ქმედება, რომელიც იყენებს ელექტრონულ მოწყობილობას ან/და დაკავშირებულ ქსელს ან სისტემას ქონების ან ინფორმაციის უკანონოდ მოპოვების მიზნით;
- ფიშინგი - თაღლითის მიერ შექმნილი ნამდვილი ორგანიზაციის ვებგვერდის ყალბ ასლზე ბარათის მონაცემების შეყვანა;
- სმიშინგი - იგივე SMS ფიშინგი. ფიშინგის ერთ-ერთი სახე, რომელიც მოკლეტექსტური შეტყობინების გაგზავნის გზით ხორციელდება;
- ვიშინგი - სატელეფონო თაღლითობის სახეობა, როდესაც თაღლითი სატელეფონო კომუნიკაციის გზით ცდილობს ბარათის რეკვიზიტების მოპოვებას;
- სკიმინგი - ბანკომატზე ან პოსტერმინლზე სპეციალური მოწყობილობის, სკიმერის დამონტაჟების გზით ბარათის მონაცემების მოპარვა;
- სპამინგი - გარკვეული კომპანიის ან პიროვნების მიერ სარეკლამო ხასიათის ელექტრონული წერილების დაგზავნა მიმღების ნებართვისა და სურვილის გარეშე;
- მავნე პროგრამები - იგივე ჯაშუშური პროგრამები, რომლებსაც შეუძლიათ თქვენს კომპიუტერში დაფიქსირებული პირადი მონაცემების მითვისება;
გახსოვდეთ, რომ ბარათის მონაცემების ღიად გადაგზავნით, უცხო პირებს თქვენს თანხაზე წვდომის საშუალებას აძლევთ.
წყარო: FINEDU